Điều trị vết thương mãn tính ở Singapore: Hướng dẫn toàn diện

Vết thương mãn tính là gì?

Vết thương không lành sau một thời gian dài, khoảng ba tháng, thường được coi là mãn tính. Trong nhiều trường hợp, những vết thương này có thể mất nhiều năm để lành hoặc có thể không bao giờ lành hoàn toàn nếu không có sự can thiệp y tế thích hợp.

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương bao gồm các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như bệnh tiểu đường, bệnh tĩnh mạch hoặc động mạch, nhiễm trùng và tình trạng thiếu hụt chuyển hóa liên quan đến tuổi tác.

Các triệu chứng và loại vết thương mãn tính

Vết thương mãn tính có thể khác nhau về nguyên nhân và đặc điểm, nhưng tất cả đều có chung đặc điểm là chậm lành. Dưới đây là các loại vết thương mãn tính phổ biến nhất, cùng với các đặc điểm và thách thức riêng của chúng:

1. Loét bàn chân do bệnh tiểu đường

Loét bàn chân do tiểu đường là một trong những loại vết thương mãn tính phổ biến nhất, đặc biệt là ở những người bị tiểu đường không được kiểm soát tốt. Chúng thường phát triển ở bàn chân và do sự kết hợp của nhiều yếu tố gây ra:

• Tổn thương thần kinh (Bệnh lý thần kinh): Giảm cảm giác, khiến vết thương dễ bị bỏ qua.
• Tuần hoàn kém (Bệnh động mạch ngoại biên): Làm giảm lưu lượng máu đến các chi dưới, làm chậm quá trình phục hồi mô.
• Khả năng nhiễm trùng: Lượng đường trong máu cao có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến những vết thương này dễ bị nhiễm trùng.

Nếu không được điều trị đúng cách, vết loét bàn chân do tiểu đường có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, bao gồm nhiễm trùng và trong trường hợp nghiêm trọng có thể phải cắt cụt chi.

2. Loét tĩnh mạch chân 

Loét chân tĩnh mạch xảy ra khi các tĩnh mạch ở cẳng chân không đưa máu trở về tim một cách hiệu quả, khiến máu ứ đọng trong tĩnh mạch. Áp lực tăng này có thể làm hỏng da và mô xung quanh, dẫn đến các vết loét hở, thường ở phần bên trong cẳng chân.

Các đặc điểm chính bao gồm:

• Sưng (Phù nề): Thường kèm theo tình trạng đau nhức, sưng chân.
• Sự đổi màu: Vùng da xung quanh vết loét có thể bị sẫm màu hoặc cứng lại.
• Bản chất lặp lại: Những vết loét này có khả năng tái phát ngay cả sau khi đã điều trị.

Liệu pháp nén thích hợp và giải quyết tình trạng suy tĩnh mạch tiềm ẩn là rất quan trọng để kiểm soát loét tĩnh mạch.

3. Loét động mạch

Loét động mạch, còn được gọi là loét do thiếu máu cục bộ, phát triển khi lưu lượng máu đến các mô bị hạn chế do động mạch bị hẹp hoặc tắc nghẽn. Thường gặp ở bàn chân, ngón chân hoặc các vùng khác có lưu thông máu kém, những vết loét này có thể biểu hiện bằng:

• Đau nhói: Thường trở nên tệ hơn khi nâng cao chân.
• Da mát, nhợt nhạt: Bao quanh vết loét do thiếu máu cung cấp.
• Các cạnh được xác định rõ ràng: Các vết loét thường nhỏ và có hình dạng như lỗ thủng.

Loét động mạch cần được chăm sóc y tế khẩn cấp để phục hồi lưu lượng máu và thúc đẩy quá trình chữa lành.

4. Loét do tì đè

Loét do tì đè, còn gọi là loét do nằm lâu, hình thành khi áp lực kéo dài lên da làm giảm lưu lượng máu, thường ảnh hưởng đến những người có khả năng vận động hạn chế.

Các vị trí phổ biến bao gồm các vùng xương như xương cụt, hông, gót chân và khuỷu tay. Các đặc điểm chính bao gồm:

• Các giai đoạn nghiêm trọng: Từ tình trạng đỏ da đến vết thương sâu để lộ xương hoặc cơ.
• Nguy cơ cao ở bệnh nhân nằm liệt giường: Thường thấy ở những người phải nằm giường hoặc ngồi xe lăn.
• Có thể phòng ngừa: Việc thay đổi tư thế thường xuyên và sử dụng nệm chuyên dụng có thể giúp giảm thiểu rủi ro.

5. Vết thương do chấn thương hoặc phẫu thuật

Vết thương do phẫu thuật hoặc chấn thương có thể trở thành mãn tính nếu quá trình lành vết thương bị gián đoạn. Các yếu tố như nhiễm trùng, chăm sóc vết thương kém hoặc các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như bệnh tiểu đường có thể làm chậm quá trình phục hồi.

Những vết thương này thường cần can thiệp thêm để thúc đẩy quá trình chữa lành.

6. Vết thương nhiễm trùng mãn tính

Một số vết thương mãn tính, bất kể nguồn gốc của chúng, đều bị nhiễm trùng dai dẳng. Vết thương bị nhiễm trùng thường biểu hiện:

• Dấu hiệu nhiễm trùng: Đỏ, sưng, nóng hoặc tiết dịch có mùi hôi.
• Chậm lành vết thương: Vì phản ứng miễn dịch tập trung vào việc chống lại nhiễm trùng thay vì sửa chữa mô.
• Tác động tiềm tàng lên hệ thống: Nhiễm trùng nặng có thể lan rộng, gây ra các biến chứng như viêm mô tế bào hoặc nhiễm trùng huyết.

Ai có nguy cơ?

Một số cá nhân có nguy cơ mắc các vết thương mãn tính cao hơn do các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn hoặc các yếu tố lối sống. Bao gồm:

1. Người bị bệnh tiểu đường – Lưu thông máu kém và tổn thương thần kinh làm tăng nguy cơ vết thương không lành, đặc biệt là vết loét ở bàn chân do tiểu đường. 
2. Những người có lưu thông máu kém – Các tình trạng như bệnh động mạch ngoại biên hoặc suy tĩnh mạch làm giảm lưu lượng máu cần thiết để chữa lành.
3. Người cao tuổi – Quá trình chữa lành chậm hơn và da mỏng hơn khiến người lớn tuổi dễ bị tổn thương hơn.
4. Bệnh nhân nằm liệt giường hoặc bất động – Áp lực kéo dài lên da có thể gây loét do tì đè.
5. Người hút thuốc – Giảm lưu lượng máu và cung cấp oxy cản trở quá trình phục hồi vết thương.
6. Những người mắc bệnh mãn tính – Các tình trạng như bệnh tim, bệnh thận hoặc rối loạn tự miễn dịch làm chậm quá trình chữa lành.
7. Cá nhân béo phì – Trọng lượng dư thừa gây áp lực lên da và ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu.

Nếu bạn hoặc người quen có nguy cơ cao hơn, việc can thiệp sớm và chăm sóc đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng.